Ik zit aan tafel op een prachtige plek: Shalom Valley. Letterlijk een plek van vrede. Om mij heen zijn tientallen tieners en kinderen. De afgelopen dagen heb ik, samen met een team van Nederlanders, geholpen bij een kamp. We hebben geprobeerd om contact te maken, wat nog niet zo makkelijk was aangezien ik geen Khmer spreek en zij amper Engels. De deelnemers hebben nagenoeg niks. Ze lopen rond in hun namaakmerkkleding of nep voetbalshirtje. Voor deze deelnemers is elke avond een gezonde maaltijd, een veilige thuisomgeving en naar school gaan niet de standaard.
Tijdens het kamp stralen de kinderen van de tijd met leeftijdsgenoten, van het zien van de zee, van het spelen met elkaar, van het goede eten. Maar toch is dat niet wat de vrede brengt. Alle kinderen zijn gekomen met een Alongsider. Een ‘grote broer’ of ‘grote zus’ die met ze oploopt. Deze duo’s van een grote en kleine broer of zus kennen elkaar goed. Ze ontmoeten elkaar wekelijks, praten met elkaar, delen soms met elkaar van het weinige wat ze hebben. En ook deelt de Alongsider (vaak zelf ook maar 13,14,15 jaar oud) van zijn leven met Jezus, wat ze op hun tijd zelf ook leerden van een grote broer of zus.
En zo wordt het goede nieuws doorgegeven. De problemen lossen lang niet altijd op, maar ze leren dat er een God is die van ze houdt, die voor ze zorgt en van het leven zoals Jezus dat heeft bedoeld . Dat zorgt daar voor de vrede: de kinderen en tieners, die daarvan doordrongen zijn, vaak zonder dat ze toegang hebben tot een kerk of zelfs een bijbel.
Je wint er een leven mee voor het Koninkrijk
Het contrast met Nederland is groot. Zowel christelijke als niet-christelijke tieners hebben allemaal toegang tot de bijbel. Er zijn kerken zat en er zijn activiteiten genoeg voor de jonge mensen. Maar vaker zien we gebeuren dat jongeren weg lopen van de kerk, denken dat ze God niet meer nodig hebben, dan dat we tieners uit niet-christelijke gezinnen zien die Hem leren kennen. Voor de tieners die wel blijven, organiseren we van alles. Maar ze bemoedigen om het verschil te maken in het leven van een ander blijft uit.
Aan deze tafel heb ik nog één moment om vragen te stellen. Tuurlijk zijn er grote culturele verschillen. Maar er blijft nog één vraag over: Waarom doen de Alongsiders dit? In Nederland is het vaak hard zoeken naar vrijwilligers. Zeker voor taken waarin je je wekelijks voor z’n lange termijn verbind aan een ander en de tieners in Nederland zijn echt met hele andere dingen bezig. En hier lijkt het zo gemakkelijk, zo vanzelfsprekend te zijn.
Dus (met behulp van Pon, die voor mij vertaalt) vraag ik aan de tieners: “Waarom doen jullie dit?”. Er volgt een uitgebreid verhaal over de jonge broers, dat ze arm zijn en dat het belangrijk is om voor ze te zorgen. Ik luister en vraag wat door. Maar een echt antwoord krijg ik niet. Dus stel ik de vraag nog een keer. Dit keer heel direct: “Wat levert jou het op om dit te doen?” Tot mijn verbazing krijg ik nog een keer hetzelfde verhaal. Ik kijk Pon aan en vraag of hij mijn vraag goed begrijpt. Hij geeft aan van wel en stelt de vraag nog een keer. Weer geen reactie.
Enigszins verbaasd over wat er nu precies gebeurt daar aan tafel, denk ik er over na. Een van de leiders van het kamp ziet me denken en komt naast me zitten. Ik leg uit wat er net gebeurd is en dan begrijp ik het. Ze zijn daar niet mee bezig. Het maakt helemaal niet uit wat het oplevert. Niet uit een vorm van beleefdheid of bescheidenheid. Maar ze zijn er zo niet mee bezig, dat ze de vraag zelfs niet begrijpen. Ze kunnen zich niet voorstellen dat dit om henzelf gaat.
Het doet me denken aan de woorden van Jezus: “Het is gemakkelijker voor een kameel om door het oog van een naald te gaan dan voor een rijke om het koninkrijk van God binnen te gaan. " (Matt 19:24) Kijkend naar het contrast tussen Cambodja en Nederland kan ik niet anders concluderen dat deze woorden pijnlijk waar zijn. Waarom zijn wij niet bereid om te investeren zonder dat het ons zelf wat oplevert? Mag het ons wat kosten om die ander te helpen? Je wint er een leven mee voor het Koninkrijk. Dat zou toch waardevol genoeg moeten zijn. In wie wil jij investeren zonder dat het jou direct wat oplevert?
(Dit artikel is geschreven door Maarten van Dijk. Hij is begin 2023 samen met een groep jongeren op reis geweest naar Cambodja om daar te zien en ontdekken hoe Alongsiders werkt en wat wij er in Nederland van kunnen leren. In dit artikel deelt hij zijn reflectie met ons. Maarten is jongerenwerker en werkt bij Next Move.)
