Ik bewonder de schilder Rembrandt. Met een haast kinderlijke verwondering kijk ik naar zijn schilderijen. Hoe doet hij dat toch? Verlangend denk ik: hoe leer ik zó schilderen? En ik weet het antwoord al. Na nachtenlang draaien in mijn bed verzamel ik al mijn moed bijeen en besluit naar hem toe te gaan.
Eenmaal op de bel gedrukt, doet Rembrandt open en kijkt mij vriendelijk aan. “ik wil graag net zo’n goede schilder worden als u”, zeg ik bedremmeld, onder de indruk van zijn grootse verschijning. En ik piep er achter aan, “mag ik uw leerling worden?”.
Rembrandt begint hartelijk te lachen, bekijkt mij van top tot teen en staart mij vervolgens lang in de ogen aan, terwijl hij rustig aan zijn snor staat te draaien. Ik voel mijn wangen roodkleuren, wie denk ik wel niet dat ik ben. Als ik op het punt sta om te draaien en terug te rennen naar huis, grijpt hij mij stevig bij de schouder vast. “Kom maar binnen, knul.”
Achter Rembrandt aan loop ik naar binnen, richting het atelier bij zijn huis. Het staat vol schilderijen, stellingkasten, verfpotjes, kwasten, doeken en veel mensen, jong en oud, die druk aan het werk zijn. IJverig als ik ben, zoek ik een kwast en een potje om verf in te mengen. “Nee, nee,” gromt Rembrandt, “Geduld jongen. Kom eerst hier wonen. Leer mij kennen, onderzoek waarom jij mij een goede schilder vind. Ontdek wat jij wel kunt en wat niet. Wat je moet aanleren en wat je moet afleren.” Ik leg de kwast neer en loop met hem mee. Hij gaat verder, “En, zeer belangrijk, ik wil jou leren kennen. Dan kunnen we bespreken waar je goed in bent en hoe je daarin verder kunt komen”.
We stoppen bij een groepje jonge mensen. Ze staan rondom een wat ouder meisje. Ze heeft het hoogste woord en iedereen luistert stil en eerbiedig naar haar. Rembrandt fluistert snel in mijn oor, terwijl hij verder loopt,“Luister goed naar haar, zij legt het allemaal uit.”. Ik wurm naar voren in de groep en spits de oren. Ze vertelt met zachte stem over hoe zij begon in het atelier. Deelt haar ervaringen, leert ons kijken naar Rembrandt, hoe praat, zit, eet, schildert hij. Ze praat over haar leven, haar fouten. Wat Rembrandt voor haar betekent en hoe zij leert van hem. Dan lopen we in een slinger achter haar aan door het atelier. We krijgen les in het mengen van de verschillende poeders, hoe de kwasten te onderhouden en te gebruiken. Maar ook hoe we de doeken kunnen spannen en inlijsten. En als laatste krijgen we verschillende schildertechnieken aangeboden. En na een aantal dagen met haar te hebben doorgebracht besef ik: zijleert ons leren.
Terwijl de uren, dagen, maanden wegtikken, leren wij ook om onze ervaringen met elkaar te delen en elkaar te helpen. Leren we kijken naar Rembrandt en daar van te leren. Leren we zelf groepjes met nieuwe leerlingen te introduceren in het atelier en hoe zij een leerling van Rembrandt kunnen zijn.
Wij leren.
